Po polsku

Często zastanawiam się, skąd moja nadwrażliwość na ortografię, interpunkcję i błędy fonetyczne się wzięła. Furii dostaję, gdy chłopak mówi szłem zamiast szedłem lub włonczyć zamiast włączyć. Dlatego postanowiłam przedstawić Wam krótki przewodnik po języku polskim. Dziś prezentuję Wam część I. 

Mieszkać przy ulicy/ mieszkać na ulicy 

Jeszcze do niedawna krytykowano ludzi (właściwie to nadal się ich krytykuje), którzy mówili, że mieszkają na jakiejś ulicy, na przykład „mieszkam na ul. Katowickiej”. Nie można się dziwić, ponieważ w szkole uczą, aby mówić, że mieszka się przy ulicy, na przykład „mieszkam przy ul. Katowickiej”. Okazuje się jednak, że pierwsza wspomniana przeze mnie forma jest również poprawna. Niektórzy mogą to wyśmiać, ponieważ stwierdzenie, że mieszka się na ulicy kojarzy się z bezdomnymi albo z żulami 

Warto dodać, że często mówi się po prostu, że mieszka się na Katowickiej, na Piłsudskiego, na Mickiewicza. Potocznie oczywiście.

Jeśli piszemy o adresie zamieszkania w naukowej publikacji, tudzież w piśmie urzędowym, użyjemy formy „mieszkać przy ulicy”, ale w każdej innej sytuacji nikt nie powinien nikogo karcić za użycie „mieszkać na ulicy”.

Pokoi czy pokojów?

Bardzo krótko, odpowiedź brzmi – obie formy są poprawne.

Możemy zatem mówić, że „szukamy wolnych pokojów” oraz „nigdzie nie było wolnych pokoi”.

Forma „pokoi” nadal utrzymuje się w języku polskim ze względów historycznych, ponieważ -j było kiedyś miękkie. Stąd też odmiany słoń-słoni, gość-gości (a nie słoniów itp.). Doszło jednak do stwardnienia tej głoski i pojawiły się formy z końcówką -ów – typową końcówką twardotematową, np. dom-domów.

Najprawdopodobniej z biegiem czasu odejdzie się od formy „pokoi” i w słownikach pozostanie wyłącznie forma „pokojów”. Na razie możemy jednak mówić i pisać dwojako.